Demir Eksikliği Beslenme İle Nasıl Tedavi Edilir?

Tüm dünyada yaygın olarak gözlenen demir eksikliği kansızlık ve B12 eksikliğine neden olduğundan halsizlik, kalp rahatsızlıkları, romatizmal ağrılar gibi bir çok hastalığın oluşmasını sağlar. Demir eksikliği vücut sistemlerimizi olumsuz etkiler. Bu olumsuz etkiyi ortadan kaldırmak ve demir eksikliğini tedavi etmek beslenme ile mümkündür. Demir eksikliği için ilaç kullanımı ile yapılan tedaviler bir süre için etkili olsa da tekrar eden demir eksikliğine neden olacaktır.

 Demir eksikliği anemisi

Demir iki basamak şekilde tanımlanmaktadır. İlk basamak; demir eksikliği, vücudumuzun toplam demirinin azalmasıyla oluşmaktadır. Anemi henüz oluşmamıştır. İkinci basamak; demir eksikliği anemisi ise demir eksikliğinin eritropoezi azaltması sonucuyla oluşmaktadır. Demir eksikliği ayırıcı testlerle doğrulanmalıdır. Serum ferritini demir eksikliğini gösteren en güçlü testtir. Tanı için sınır değeri 12-15 mg/L olarak belirlenmiştir. Fakat bu değerin eşlik eden bir hastalık yoksa geçerliliği vardır. Eğer eşlik eden kronik hastalık mevcutsa sınır değer < 50 mg/L’dir.

 Demir eksikliği neden oluşur ?

Demir eksikliği , demir minerali içeren beslenmenin yetersiz miktarda yapılmasıyla oluşabileciği gibi herhangi bir nedenle vücudun demiri tutamamasından da kaynaklanabilmektedir. Adet döngüsü, kadınlarda çoğunlukla demir eksikliğine neden olur. Doğum, düşük, emzirme dönemleri de kadın genetiğinin demir eksikliğini açıklayan durumlardır.

Peki demir eksikliğinde en sık karşılaştığımız nedenler nelerdir ?

• Yetersiz beslenme

• Demir alımının azalması

• Genetik faktörler

• Aşırı adet kanaması

• Çölyak hastalığı, geçirgen bağırsak

• Gebelik

• Demirin depolanması ve işlenmesi için gerekli c vitamini gibi vitaminlerin yetersiz alınması.

 Demir eksikliği belirtileri

• Halsizlik, huzursuzluk

• Sürekli yorgunluk hali

• Çarpıntı

• Baş ağrısı, baş dönmesi

• Menstruasyonda bozukluk

• Cilt kuruluğu, soluk ten rengi

• Üşüme

• Tırnaklarda kırılma ve zayıflık

• Uyku problemleri, halsiz ve yorgun uyanma

Demir eksikliğinde beslenme:

Eğer demir eksikliğiniz varsa öncelikle günlük beslenme planınızda demirden zengin besinlere yer veriniz. Karaciğer, böbrek, sığır eti, kuru meyveler, kuru baklagiller, kuruyemişler, koyu yeşil yapraklı sebzeler en iyi demir kaynaklarıdır.

Demire bağlanma ve emilimini arttırma özelliği olan, c vitamini bakımından zengin besinleri, demir içeren besinlerle birlikte tüketiniz

Yumurta sarısı çiğ olarak tüketilmemelidir. Katı yumurta tercih edilmelidir. Aynı zamanda yumurtanın pişme süresine dikkat ediniz.

Yumurtayı 5-8 dakika pişiriniz. Çünkü pişirme süresinin uzaması demir-süfür (yeşil) halkasının oluşumuna neden olmakta v emilimi azaltmaktadır.

Mayasız ekmeklerden ziyade mayalı ekmekler tüketebilirsiniz.

Öğünlerle beraber çay ve kahve tüketmeyiniz. Öğünlerden 1-1,5 saat sonra tüketebilirsiniz.

Eğer demir takviyesi alıyorsanız;

Demir preparatlarını aç karnına almalısınız. Beraberinde c vitamininden zengin meyveleri tüketmeniz demir emilimini arttıracaktır. Fakat süt, yoğurt, peynir (içerisindeki kalsiyum nedeniyle) ile birlikte almanız demir emilimini azaltacaktır.