Hacı Bayramı Veli Üniversitesi Asya Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Vâris Çakan, seminerde yaptığı konuşmada, “Çin, Çin tarzı bir Türk-İslam devleti kurmayı böylece Türkleri Doğu Türkistan’da ortadan silmeyi amaçlamaktadır” dedi.
Malatya İnönü Üniversitesi Güney Asya Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (İNÜGAM) ile Nevşehir Hacı Bektaşi Veli Üniversitesi Asya Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi (ASYAM) tarafından düzenlenen e seminerde Çin -Türk ilişkileri tartışıldı.
İnönü Üniversitesi Güney Asya Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde düzenlenen ve İNÜGAM Müdürü Prof. Dr. Neslihan Durak’ın moderatörlüğünü yürüttüğü çevrim içi seminere, Hacı Bayramı Veli Üniversitesi Asya Çalışmaları Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Vâris Çakan konuşmacı olarak katıldı.
Seminere, İNÜGAM Müdürü Prof. Dr. Neslihan Durak, İnönü Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Yeni Türk Dili Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ramilya Yarullina Yıldırım, Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü Türk Halk Edebiyatı Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Gülcan Kızılözen, Gaziantep Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü Öğretim Üyesi Dr. Öğr. Üyesi Yunus Emre Tansü ile öğrenciler katıldı.
Konuşmasında, Türk- Çin mücadelesine ve Doğu Türkistan meselesine değinen Prof. Dr. Vâris Çakan, “Her asrın başında dünya bir değişime uğruyor bir engel oluşuyor 21. yüzyılda Çin artık doğuda yükselen bir güç olarak karşımıza çıkmaktadır. Bugünkü konumuz Türk ilişkileri veya buradaki başlığa göre mücadeleleri, Doğu Türkistan meseleleri ve Doğu Türkistan gerçeği Bugün Çin Halk Cumhuriyeti’nin işgali altında bulunan bir Türk Cumhuriyeti’dir. Hala Türk ve Çin devletleri arasındaki bu mücadeleyi devam ettiren Doğu Türkistan devletidir’’ ifadelerini kullandı.
Çin seddinin yapılışından söz eden Çakan, ardından Doğu Türkistan devletiyle ilgili de konuştu. Çakan, “Çin, Doğu Türkistan’da Türkleri tamamen eriterek Çin tarzı bir Türk-İslam devleti kurmayı böylece Türkleri ortadan silmeyi amaçlamakta. Çinliler Uygur Türkleri ve Kazak Türklerinin bulunduğu bölgeyi istila edip o bölgede bulunan Taşkariye devletini Rusların yardımıyla yendikten sonra ve Çarlık Rusya ile antlaşma yaparak bu antlaşma sonucu Türkistan’ı bölüşüyorlar ve Çin kendi payına düşen bölgeyi alıp kendi kültürünü yayarak bölgelerine katıyorlar. Osmanlı-Rus Harbi’nde Osmanlı da yenilince Türkistan ile olan bağlarımız tamamen koptu ve sözde Since eyaleti kuruldu. Bu topraklar gittiği taktirde Hazar ve Anadolu’ya kadar Çin’in karşısında durabilecek bir engel yoktu. Çin, İpekyolu üzerinde büyük yatırımlar yaptığı için burada sıfır risk istiyor. Yol üzerindeki en büyük öneme sahip yerde bugünkü Doğu Türkistan’ın bulunduğu bölgedir. Bu coğrafya üzerinde Çin kontrolü sağlayamadığından Çin’in bu hayali gerçekleşmemektedir” dedi.
Seminer soru-cevap bölümünün ardından sona erdi.