Mardin’in kayıp mahalleleri nerede?

Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi’nin 28. cildinde yer alan bilgilere göre, Osmanlı dönemine ait kayıtlarda Mardin’de 10 mahalle isimleri bulunduğu tespit edildi. Günümüzde bu mahallelerin nerede olduğu bilinmezken şu ana kadar bu konuda hiçbir araştırma yapılmadı. Söz konusu mahallelerin isimleri değiştirilmiş veya nerede olduğunu kimse bilmiyor.

MARDİN (İGFA) – Bir çok medeniyetlere ev sahipliği yapan Mardin Osmanlı, döneminde kayıt altına alınan ve tescil edilen 10 mahallenin isimleri olan Bâb-ı Cedîd, Zerrâka, Kıssîs, Bâbü’l-hammâre, Kölâsiye, Şemsiye, Zeytûn, Kâmil ve Bîmâristan, Yahûdiyyân) olduğu ortaya çıktı.

Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi’nin 28. cildinde yer alan bilgilere göre, Osmanlı dönemine ait kayıtlarda tespit edilen 10 mahallenin 16. yüzyıl boyunca aynı kaldığı ve nüfusun ise giderek artış gösterdiği belirlendi. Ayrıca 1471 yılında Urfa’dan Mardin’e gelen Venedikli tüccar J. Barbaro’nun yaptığı araştırmada şehirde 300 kadar evin bulunduğunu tespit edilirken, Osmanlı İdaresi’ne geçmeden önce şehirde bin 500 kişinin yaşamakta olduğu tahmin edildiği kaydedildi.

“MAHALLELERİN ORİJİNAL İSİMLERİ TARİHE IŞIK TUTUYOR”

Araştırmacı yazar İbrahim Yüksel, Osmanlı dönemine ait ilk kayıtlarda Mardin’de tespit edilen Bâb-ı Cedîd, Zerrâka, Kıssîs, Bâbü’l-hammâre, Kölâsiye, Şemsiye, Zeytûn, Kâmil ve Bîmâristan, Yahûdiyyân adlı 10 mahallenin orijinal isimlerinin tarihe ışık tuttuğunu söyledi.

7 bin yıllık tarihi geçmişi bulunan Mardin’in bir çok mahallesinin orijinal isimlerinin değiştirildiğini anlatan Yüksel, bu tarihe ışık tutan eski mahallelerin isimlerinin değişmesini tasvip etmediğini söyledi. Binlerce yıldır tarihe ışık tutan eski mahallerin özdeşleşen tarihiyle önemine dikkati çeken araştırmacı yazar Yüksel, “Mesela Yahudiyan, tarihin özetidir. Bimaristan Mahallesi, şehrin şifahanesidir. Şemsiye Mahallesi, güneşe tapanların mahallesini simgeler. Dolayısı orijinal tarihi özelliği bulunan bu mahalle isimleri önemlidir. Orijinal isimle kalması şehrin  kültürüne daha uygun ve tarihe ışık tutması bakımından da önemlidir” diye konuştu.